انواع زیره کفش و ویژگی های آن

 

هیچ کفشی بدون زیره کامل نیست. زیره پایه و ستون اصلی کفش است و  انواع مختلفی دارند که رایج ترین آن ها در ایران زیره کفش PU است که مخفف پلی اورتان است. این مواد به صورت مایع و دو جزء به نام های پلیول و ایزوسیانات هستند که در صورت ترکیب با یکدیگر واکنش داده و زیره PU تولید می کنند.

مشخصات زیره PU 

تراکم پایینی دارد که باعث سبکی کفش می شود. ساییدگی متوسطی دارد و اگر مواد پلی ال و ایزوسیانات به درستی با هم ترکیب شوند به هیچ وجه نمی شکند. قدرت اصطکاک پایینی دارد و می تواند نرم و سخت باشد PU .می تواند دو رنگ در تراکم های مختلف داشته باشد و بیشتر در کفش های مردانه استفاده می شود. یکی از رایج ترین پلیمرهایی است که در کفش استفاده می شود و به دلایل خوبی مثل بادوام و ضد آب PU همچنین به طور قابل توجهی در برابر روغن مقاوم است، که آن را به یک عنصر عالی در چکمه های طراحی شده برای ساخت و ساز یا استفاده صنعتی تبدیل می کند.

PU در دو مدل وجود دارد: پلی‌ال‌های پلی استر و پلی‌ال‌های پلی اتر. سیستم پلی استر ارزان تر است و دمای بالا را به خوبی تحمل می کند. با این حال، پلی استر در محیط های مرطوب تجزیه می شود، بنابراین کفشدارانی که برای ماجراجویان مناطق گرمسیری بازاریابی می کنند، باید پلی اتر را انتخاب کنند. پلی‌ال‌های پلی‌اتر در برابر سایش مقاوم‌تر و در برابر تغییر رنگ و تجزیه ناشی از میکروب‌هایی که در کفش‌های محبوب رشد می‌کنند، غیرقابل نفوذ هستند. سیستم های پلی اتر نیز انعطاف پذیری خود را در دماهای سردتر حفظ می کنند. 

معایب آن این است که  PU تا حدودی به UV حساس است و بدون رنگدانه ها یا مواد افزودنی مسدود کننده UV، PU پس از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید زرد و شکننده می شود. با این حال، دوام آن به این معنی است که قرن ها طول می کشد تا به طور کامل تجزیه شود - نگرانی برای خریداران آگاه به محیط زیست. و اگرچه PU معمولاً واسطه خوبی بین پلاستیک و لاستیک است، اما در سمت سخت‌تر و سفت‌تر قرار می‌گیرد و بنابراین برای کفی‌های مقاوم یا تکه‌های حمایتی مانند ساق، صفحات پاشنه و وسطی مناسب‌تر است.

مشخصات TPU

 یک ترموپلاستیک الاستومری بر پایه پلی یورتان است، TPU کاملا شفاف است و یکی از ویژگی های مهم خاصیت ارتجاعی عالی آن است. سایش بسیار کمی دارد. به هیچ وجه نمی شکند و قدرت اصطکاک بالایی دارد .  این زیره به دلیل وزنی که دارد معمولاً از TPU و قسمت رویی آن از PU ساخته می شود تا هم نرم باشد و هم خاصیت اصطکاک بالایی داشته باشد و در عین حال سبک باشد. معمولا در کفش های ایمنی تخصصی استفاده می شود. این مدل زیره  زیر مجموعه ای از PU است  که می توان حتی پس از انجماد دوباره ذوب و دوباره قالب ریزی کرد، که کار با آن را آسان تر می کند و مجموعه ای از امکانات پردازش را باز می کند. 

مشخصات زیره لاستیکی: کفش هایی با زیره لاستیکی معمولا سنگین هستند اما کیفیت خوبی دارند. این زیره ها معمولا در کفش های نظامی و کوهنوردی استفاده می شوند. از این زیره ها در کفش های ایمنی نیز استفاده می شود. استحکام اصطکاکی و مقاومت بالایی را دارا می باشند .  

مشخصات زیره پی وی سی: 

پلی وینیل کلراید (PVC) یک پلیمر قوی و ارزان است که اغلب به عنوان یک جزء در رویه و زیره استفاده می شود. این بیشتر به دلیل لوله‌های پلاستیکی با همین نام معروف است، ارزان ترین و سبک ترین زیره کفش پی وی سی است و به صورت گرانول ساخته می شود. اصطکاک پایینی دارد و در گریدهای مختلف نرم و سخت تولید می شود. در دمای پایین و شرایط زمستانی شکننده است. سبک است و معمولاً در ساخت دمپایی، صندل ارزان قیمت و کفش استفاده می شود ، در حالی که این ماده یک مواد کاملا قانونی است اما خاصیت شکنندگی آن باعث شده که بسیاری از شرکت ها مثل نایک ،  Patagoniaمتعهد شده اند که از آن استفاده نکنند .

مشخصات زیره EVA 

این زیره ها بسیار سبک هستند. آنها به صورت گرانول هستند و بیشتر در کفش های راحتی استفاده می شوند. از آنجایی که در دماهای مختلف تغییر شکل می دهند، معمولا با لاستیک و TPU ترکیب می شوند تا از تغییر شکل جلوگیری شود. آنها در محیط های آبی می لغزند، به همین دلیل است که قسمت پایین زیره با لاستیک و قسمت بالایی با EVA ترکیب شده است. مخفف اتیلن وینیل استات است که یک ماده الاستیک است.

EVA فنر بیشتری نسبت به PU دارد که آن را برای دوندگان ایده آل می کند. مانند TPU، EVA را می‌توان قالب‌گیری فشرده کرد و هم چنین دارای طول عمر بالاتری هستند . 

زیره چرمی

قدیمی ترین و اصیل ترین زیره کفش، زیره چرمی است که امروزه جزء صنایع دستی است. این زیره ها بسیار با کیفیت و سخت هستند زیرا کاملا طبیعی و دست ساز هستند. این کفی ها معمولا در کفش های دست ساز استفاده می شوند و در جذب عرق پا بسیار قوی است و در تابستان پا را خنک نگه می دارد. اما در زمستان نمی توان از این کفش استفاده کرد، زیرا تمام آب را از سطح جذب می کند.

کولار ( معروف به جلیقه ضد گلوله )

دارای ساختارهای مولکولی سفت و محکم است که امکان سازماندهی مولکولی بالاتر از پلیمرها را فراهم می کند. ماده به دست آمده می تواند فشارهای بسیار بالاتری نسبت به نایلون یا پلی استر، حتی فشار نقطه ای از تیزترین سنگ های مسیر را تحمل کند. و باید گفت که هیچ چالشی برای چیزی که ضد گلوله است وجود ندارد. بیشتر آن ها در کوهنوردی مورد استفاده قرار می گیرد .

UHMwPE

 پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا  از نظر وزنی 40 درصد قوی تر از کولار است. این اعجوبه پلیمری مقاوم در برابر سایش، مواد شیمیایی و در برابر اشعه ماوراء بنفش حتی روی آب شناور است. این همان ماده‌ای است که در مهارها و تارهای کوهنوردی استفاده می‌شود، و ماموت، مربی کوهنوردی، با گذاشتن آن در دونده‌های خود وارد بازار کفش‌های کتانی شد. قیمت آن ارزان نیست و هیچ خاصیت ارتجاعی نایلونی را ندارد.